Psychedelic Rock #3 | pl

Rock psychodeliczny (ang. Psychedelic rock) – gatunek muzyczny powstały w połowie lat 60 XX wieku, równocześnie po obu stronach Atlantyku.

Rock psychodeliczny silnie związany był zwłaszcza z ruchem hippisowskim, stanowiąc główny środek artystycznego wyrazu ideologii "Dzieci kwiatów". Nazwa pochodzi zatem od tzw. psychodelików, substancji psychoaktywnych, które zbuntowana młodzież lat 60 zażywała w celu osiągnięcia odmiennych stanów świadomości. Rock psychodeliczny przyczynił się jednocześnie do powstania takich gatunków muzyki rockowej jak hard rock, rock progresywny czy nawet heavy metal. Za prekursora rocka psychodelicznego uważa się amerykański zespół Vanilla Fudge. Po raz pierwszy terminu tego użyła grupa 13th Floor Elevators w wywiadzie udzielonym w 1966.

Pierwotnie rock psychodeliczny wywodził się z tradycyjnego rock-and-rolla oraz bluesa, odchodząc w stronę muzycznej awangardy, wzorców dalekowschodnich (np. Ragi) a nawet muzyki elektronicznej i jazzu. Bardziej skonwencjalizowaną odmianę psychodelicznego rocka stanowi acid rock.

Sam termin psychodeliczny oznacza odmienny stan świadomości, charakteryzujący się zwiększoną wrażliwością zmysłów na bodźce przyjemne. W istocie, w przypadku słuchaczy i zwykle twórców tej muzyki, stan ten wywołany był zażywaniem substancji psychotropowych jak np. marihuana, haszysz, LSD-25. Muzyka zaś starała się nadążyć za tymi potrzebami.

Psychodeliczny rock charakteryzował się odejściem od tradycyjnej czterotaktowej struktury rock-and-rolla na rzecz swobodnych form muzycznych oraz od standardu trzyipółminutowej piosenki na rzecz dłuższych form, które na koncertach mogły się przekształcić w niekończące się jamy. Cechował się także wpływami jazzu i muzyki innych kultur, głównie indyjskiej (przejawiającymi się wprowadzeniem egzotycznych instrumentów, jak sitar) oraz poetyckimi tekstami, często mistycznymi lub surrealistycznymi, kojarzącymi się z wizjami

Pionierami psychodelicznego rocka byli Janis Joplin, Vanilla Fudge, Great Society, Byrds i Grateful Dead. Innymi znanymi przedstawicielami byli Quicksilver Messenger Service, Iron Butterfly, The Doors, Syd Barrett, Jimi Hendrix, Jefferson Airplane i Love w USA, wczesny Pink Floyd, Incredible String Band i późny Pretty Things w Wielkiej Brytanii. Z psychodelią w pojedynczych utworach lub albumach eksperymentowało wiele innych grup, między innymi The Beatles, którzy wnieśli duży wpływ w jej spopularyzowanie, The Rolling Stones, Beach Boys, Led Zeppelin, The Animals. Rock psychodeliczny wywarł wpływ na większość gatunków rocka dominujących w kolejnych dziesięcioleciach, zwłaszcza stał się prekursorem acid rocka i rocka progresywnego.

W latach 90. do nurtu rocka psychodelicznego nawiązała m.in. grupa Kula Shaker. W latach 2000-2010, jednym z niewielu zespołów wykonujących, ten określony styl muzyki został zespół rockowy Panic! At The Disco. .